cibum team
Τα τελευταία χρόνια η γλουτένη έχει βρεθεί στο… «στόχαστρο» των καταναλωτών με την κατηγορία προκαλεί κοιλιοκάκη με πολλά γνωστά και άγνωστα δυσάρεστα συμπτώματα. Αν και η νόσος κοιλιοκάκη αφορά μόνο το 0.3-1% του Δυτικού πληθυσμού, υπάρχει μία γενικότερη τάση οι καταναλωτές να αποφεύγουν τα προϊόντα με γλουτένη. Ακολουθώντας αυτή την τάση η βιομηχανία τροφίμων αυξάνει όλο και περισσότερο τα προϊόντα χωρίς γλουτένη, τα οποία γεμίζουν πλέον τα ράφια των super market. Μάλιστα εμφανίζονται και προϊόντα με το σήμα “free gluten” χωρίς… να υπάρχει έτσι κι αλλιώς σε αυτά! Πχ βλέπουμε παγωτά με την επισήμανση «χωρίς γλουτένη» αλλά το παγωτό από μόνο του, δεν περιέχει γλουτένη, όπως και τα αλλαντικά διότι κρέας και πουλερικά είναι ελεύθερα γλουτένης. Ο μόνος λόγος που δικαιολογεί την επισήμανση «χωρίς γλουτένη» σε τέτοια προϊόντα είναι καθαρά ψυχολογικός για τον καταναλωτή ο οποίος θεωρεί ότι εφόσον είναι “free gluten” είναι και πιο υγιεινό. Πόσο σωστή όμως είναι αυτή η άποψη;
Τι είναι η γλουτένη
Η γλουτένη είναι ένα σύνολο από πρωτεΐνες που υπάρχουν στα δημητριακά και κυρίως στο σιτάρι. Το σιτάρι έχει στενή σχέση με κάποια άλλα δημητριακά, ιδιαίτερα τη σίκαλη και το κριθάρι, και συνεπώς και αυτοί οι σπόροι περιέχουν γλουτένη.
Στη γλουτένη οφείλεται το «φούσκωμα» του ζυμαριού του ψωμιού. Εάν δεν υπήρχε, γλουτένη ψωμί, κέικ, κουλουράκια, κτλ, δεν θα φούσκωναν. Δημητριακά με υψηλή περιεκτικότητα σε γλουτένη είναι το σιτάρι, το ντίνκελ, το μονόκοκκο, το σκληρό σιτάρι και η σίκαλη.
Βρώμη και κριθάρι έχουν μια χαμηλή αναλογία γλουτένης. Δημητριακά όπως τεφ, κεχρί, καλαμπόκι, ρύζι και καθώς και ψευδό-δημητριακά όπως κινόα, αμάρανθος και το φαγόπυρο είναι χωρίς γλουτένη.
Δυσανεξία στη γλουτένη
Η γλουτένη είναι ένα μείγμα από μια σειρά πρωτεϊνών που κατατάσσονται σε δυο κατηγορίες, τις προλαμίνες και τις γλουτελίνες. Η κύρια πρωτεΐνη στην κατηγορία των προλαμινών, η γλιαδίνη, φαίνεται να δημιουργεί το μεγαλύτερο πρόβλημα στην κοιλιακή πάθηση ή στη δυσανεξία στη γλουτένη: αντισώματα γλιαδίνης βρίσκονται συχνά στα ανοσοποιητικά συμπλέγματα που σχετίζονται με την ασθένεια κοιλιοκάκη.
Όταν άτομα με αυτή την κοιλιακή πάθηση, καταναλώνουν τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη, το ανοσοποιητικό τους σύστημα ανταποκρίνεται τραυματίζοντας το λεπτό έντερο. Ειδικότερα, οι μικροσκοπικές προεξοχές με σχήμα δακτύλου, γνωστές και ως λάχνες, στο εσωτερικό του λεπτού εντέρου δεν υπάρχουν. Τα συστατικά από τα τρόφιμα απορροφούνται στο κυκλοφορούν αίμα μέσω των λαχνών. Απουσία λαχνών, το άτομο υποσιτίζεται, ανεξάρτητα από την ποσότητα φαγητού που καταναλώνει.
Εφόσον, του ίδιου του οργανισμού το ανοσοποιητικό σύστημα προκαλεί βλάβες, η ασθένεια κοιλιοκάκη θεωρείται ως αυτοάνοσο νόσημα. Συγκαταλέγεται επίσης, και στις ασθένειες δυσαπορρόφησης επειδή τα συστατικά δεν απορροφούνται. Η πάθηση αυτή είναι γνωστή και ως κοιλιοκάκη- spreu ή εντεροπάθεια ευαίσθητη στη γλουτένη. Η κοιλιοκάκη είναι κληρονομική, δηλαδή μεταβιβάζεται από γενιά σε γενιά. Μερικές φορές εμφανίζεται–ή ενεργοποιείται για πρώτη φορά– μετά από κάποια εγχείρηση, εγκυμοσύνη, τοκετό προσβολή από ιό ή έντονο συναισθηματικό στρες.
Η κοιλιοκάκη επηρεάζει διαφορετικά το κάθε άτομο. Υπάρχουν πολλά σημάδια και συμπτώματα της κοιλιοκάκης και αρκετά είναι επίσης τα άτομα που δεν παρουσιάζουν κανένα απολύτως σύμπτωμα (περίπου το 50%-60% των νοσούντων). Τα συμπτώματα είναι πιθανόν να εμφανιστούν ή και να μην εμφανιστούν στο πεπτικό σύστημα. Για παράδειγμα ένα άτομο μπορεί να εμφανίσει διάρροια και κοιλιακούς πόνους σε αντίθεση με κάποιο άλλο που μπορεί να εμφανίσει στειρότητα ή αναιμία. Κάποια άτομα εμφανίζουν κοιλιοκάκη από την παιδική τους ηλικία ενώ άλλα ως ενήλικες. Η συνηθέστερη ένδειξη κοιλιοκάκης στα ενήλικα άτομα είναι η σιδηροπενική αναιμία που δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία με σίδηρο. Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης μπορεί να είναι φούσκωμα και πόνος στην κοιλιά, χρόνια διάρροια ή δυσκοιλιότητα, εμετοί απώλεια βάρους, σιδηροπενική αναιμία που δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία με σίδηρο, κούραση, χαμηλό ανάστημα, καθυστερημένη εφηβεία, πόνοι στις αρθρώσεις, μούδιασμα στα πόδια, δερματικά εξανθήματα, απώλεια του σμάλτου και της λευκότητας των δοντιών, ανεξήγητη στειρότητα, επαναλαμβανόμενες αποβολές, οστεοπενία/Οστεοπόρωση, περιφερική νευροπάθεια, άγχος ή κατάθλιψη.
Τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι τρόφιμα από αλεύρι, που δεν περιέχουν γλιαδίνη και μπορούν να ενταχθούν στη διατροφή αυτών που πάσχουν από κοιλιοκάκη. Τέτοια τρόφιμα είναι μπισκότα και ψωμί από αλεύρι καλαμποκιού, ζυμαρικά από αραβόσιτο και άλλα ειδικά άλευρα για μαγειρική χρήση.
Γιατί τα προϊόντα “free gluten” δεν είναι για όλους
Για τους περισσότερους ανθρώπους η γλουτένη είναι μια κανονική πρωτεΐνη η οποία αφομοιώνεται εύκολα από το γαστρεντερικό σωλήνα. Σε φυσιολογικές καταστάσεις δεν υπάρχει λόγος να αφαιρέσουμε αποκλειστικά τη γλουτένη από τη διατροφή μας νομίζοντας ότι έτσι θα μειωθεί το βάρος ή ότι τελικά είναι αυτή υπεύθυνη για το πρήξιμο στη κοιλιά. Το να αποκλείσουμε εξ’ ολοκλήρου τη γλουτένη από τη καθημερινότητά μας μπορεί να φέρει αντίθετα αποτελέσματα. Αν δεν υπάρχει καθόλου αυτή η πρωτεΐνη στον οργανισμό μας, αδρανοποιείται το ένζυμο που είναι υπεύθυνο για τη διάσπασή της και σε περίπτωση επιστροφής σε αυτή, δεν θα έχει το συγκεκριμένο ένζυμο τη ικανότητα να λειτουργήσει όπως πρέπει.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να φέρει συμπτώματα όπως αέρια, δυσφορία και πρήξιμο στη κοιλιά μας. Έτσι λοιπόν η διατροφή μας πάνω σε αυτό το κομμάτι θα πρέπει να είναι πιο ισορροπημένη εντάσσοντας στη καθημερινότητά μας τροφές που περιέχουν γλουτένη ή χαμηλότερη περιεκτικότητα γλουτένης χωρίς όμως να γίνεται υπερβολή.
Δείτε επίσης:
Καφές: ποια είναι η χρόνια ασθένεια που καταπολεμά
Σκόπελος: Κατάπιε γυαλί πίνοντας καφέ
ΕΦΕΤ: Απαγορεύεται η χρήση bamboo στα πλαστικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα
Που οφείλεται η μεγάλη μείωση των τροφικών δηλητηριάσεων.
Επικίνδυνες για τον εγκέφαλο, βρεφικές τροφές στις ΗΠΑ. Υψηλά επίπεδα αρσενικού.
Εάν υποτιμάτε το κάλιο στη διατροφή σας… κάνετε μεγάλο λάθος!
Σοκολατάκια με πορτοκάλι : η πιο εύκολη και νόστιμη συνταγή
Η Τζένιφερ Άνιστον αποκαλύπτει το αγαπημένο της φαγητό
Ποια είναι η βιταμίνη που βοηθά στη σύλληψη και «πολεμά» την υπογονιμότητα
Τάρτα μανιταριών της κυρίας Ελένης, που έφυγε νωρίς….
Παγκόσμιο πρότυπο σωστής διατροφής, η Κρητική
Πώς να διαβάσετε σωστά μία συνταγή
Φάτε το…. Νερό σας! Οι καταστροφικές συνέπειες της αφυδάτωσης
Η σχέση μας με το φαγητό, καθαρά προσωπική υπόθεση
Alert: Σειρά κρουσμάτων σαλμονέλωσης από πεπόνια σε 12 Ευρωπαϊκές χώρες