Η συμφωνία δεν εξασφάλισε την προστασία για φέτα, ελιά Καλαμάτας, Κίτρο, Μαστίχα, Μαυροδάφνη, Κρόκο, Μοσχάτο και Malvasia.
Εγκρίθηκε οριστικά η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ ΕΕ και Νέας Ζηλανδίας η οποία πέρασε από πολλά «κύματα» καθώς η φέτα, το prosecco και άλλα παραδοσιακά προϊόντα της Ευρώπης αποτελούσαν τροχοπέδη. Ένα από τα πλέον ακανθώδη ζητήματα στην επίτευξη συμφωνίας κατά τη διάρκεια των συζητήσεων μεταξύ των δύο πλευρών ήταν η προστασία για τις Γεωγραφικές Ενδείξεις, που επιδίωξε η ΕΕ με σθεναρές αντιρρήσεις αποδοχής της από την άλλη πλευρά.
Στην ΕΕ οι Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΠΟΠ /ΠΓΕ / ΓΕ) κατοχυρώνουν sui generis δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας και αναγνωρίζουν ενισχυμένη προστασία. Όμως, η προστασία που ισχύει εντός της Ε.Ε. κάθε άλλο παρά αναγνωρίζεται αυτομάτως σε τρίτες χώρες.
Η συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Νέας Ζηλανδίας που θα τεθεί σε ισχύ στις αρχές του 2024 περιλαμβάνει την προστασία σχεδόν 2000 κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών της ΕΕ καθώς και 163 από τα πιο γνωστά παραδοσιακά προϊόντα της ΕΕ (Γεωγραφικές ενδείξεις) , σε μερικά από τα οποία δόθηκε… ημιπροστασία!
Η συμφωνία για την προστασία των ΠΓΕ προϊόντων έχει έναν περιορισμό και όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται: «Με την επιφύλαξη του άρθρου 18.34 παράγραφοι 6 και 7 (Προστασία γεωγραφικών ενδείξεων) σχετικά με τον κατάλογο γεωγραφικών ενδείξεων της Ένωσης, η προστασία που παρέχεται σύμφωνα με το άρθρο 18.34 της παρούσας συμφωνίας δεν επιδιώκεται για τους μεμονωμένους υπογραμμισμένους όρους, οι οποίοι αποτελούν μέρος σύνθετης γεωγραφικής ένδειξης». Δηλαδή δεν θα ισχύει για προϊόντα που έχουν κοινές ονομασίες και επομένως μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα από τους Νεοζηλανδούς παραγωγούς. Μεταξύ αυτών των όρων περιλαμβάνονται οι όροι Feta και Elia Καλαμάτας! Για την ελιά Καλαμάτας ο υπογραμμισμένος όρος που δεν προστατεύται είναι ο Kalamatas και όχι η ελιά ενώ για τη φέτα η περίοδος χάριτος είναι εννέα και όχι πέντε χρόνια όπως ισχύει για παράδειγμα για το «Parmigiano Reggiano» και το «Prosecco».
«Η προστασία της γεωγραφικής ένδειξης «Feta» («Φέτα») δεν εμποδίζει τη συνεχιζόμενη και παρόμοια χρήση από οποιοδήποτε πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένου του διαδόχου ή του εκδοχέα αυτού, του όρου «Feta» για μέγιστη περίοδο εννέα ετών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας συμφωνίας, εάν το εν λόγω πρόσωπο έχει κάνει συνεχή εμπορική χρήση του εν λόγω όρου πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας συμφωνίας» υπογραμμίζεται στη συμφωνία.
Επίσης δεν προστατεύονται οι όροι Κίτρο (Νάξου), η σταφίδα (Κορινθιακή), Κουμκουάτ, Κρόκος (Κοζάνης), Malvasia (Πάρος), Μαστίχα (Χίου), Μαυροδάφνη, Μοσχάτο και Τσίκλα (Χίου).
Τη συμφωνία αμφισβητεί η Ένωση αγροτών της Ιταλίας Coldiretti η οποία υποστηρίζει πως για τα επόμενα πέντε χρόνια “οι παραγωγοί της Νέας Ζηλανδίας, θα μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τους όρους για προϊόντα απομίμησης των Parmigiano Reggiano και Grana Padano αλλά και σύνθετων ονομάτων, όπως π.χ. ξύδι βαλσάμικο, μοτσαρέλα βουβαλιού, ζαμπόν, τα οποία θεωρούνται γενικές ονομασίες και επομένως χρησιμοποιούνται ελεύθερα χωρίς αυτό να οδηγεί σε παράνομη επίκληση”.