Ελληνικά εστιατόρια: Η επιστήμονας ασφάλειας τροφίμων Άννα Λεκατσά αποκαλύπτει τι (και που) δεν τρώει ΠΟΤΕ

Να φάω ή να μη φάω; Απαντήσεις σε ερωτήματα καταναλωτών και σημεία προσοχής για ασφαλές φαγητό εκτός σπιτιού

Της Άννας Λεκατσά – Γεωπόνος – Επιστήμονας Ασφάλειας Τροφίμων, Senior Consultant AG ADVENT AE

Έχω βρεθεί αρκετές φορές σε αμήχανη ή άβολη θέση, κυρίως όταν βγαίνω για φαγητό με μεγάλη παρέα ή ανθρώπους που δεν γνωρίζω πολύ καλά…

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Σοβαρός κίνδυνος από το τυρί του Σκλαβενίτη – Το χρονικό της ανάκλησης που προκάλεσε πανικό στους Έλληνες καταναλωτές

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Συναγερμός για χάπια αδυνατίσματος με επικίνδυνη ουσία – Προκαλούν οξεία ηπατίτιδα ακόμη και θάνατο

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ζυμαρικά από μεγάλο σούπερ μάρκετ γεμάτα μαμούνια (φωτο)

Λόγω της επαγγελματικής μου ιδιότητας, με καταβάλλει μόνιμα ένα αίσθημα τεράστιας ευθύνης και θεωρώ χρέος μου να «προστατέψω» τους συνδαιτημόνες μου, ως μία super ήρωας για τα ασφαλή τρόφιμα. Υπάρχουν φορές βέβαια που αυτό μπορεί να παρεξηγηθεί και ενίοτε να θεωρηθεί, ότι «κουνάω» το δάχτυλο σε κάποιους, χαλώντας έτσι το ευχάριστο κλίμα της παρέας… και από Batman μεταμορφώνομαι αυτόματα στον Σπιρτούλη…

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ανακαλείται παρτίδα γνωστής αντίβιωσης λόγω θραυσμάτων γυαλιού – Έσπασε φιάλη κατά τη διαδικασία εμφιάλωσης

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Kατσαρίδες και τρωκτικά σε εστιατόριο πολυτελείας (φωτογραφίες και βίντεο)

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ανακαλούνται 71.000 συσκευασίες Χούμους λόγω πλαστικών θραυσμάτων – Κίνδυνος πνιγμού και τραυματισμού

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Aνάκληση σάλτσας παρμεζάνας λόγω κινδύνου αλλαντίασης

Γι’ αυτό το λόγο, αισθάνομαι μεγάλη ανακούφιση και χαρά, όταν κάποιος άλλος παίρνει την πρωτοβουλία και ζητά τη γνώμη μου (ευχαριστώ by the way Ελένη Τσαγκά!) για την κατανάλωση ασφαλών τροφίμων και τι πρέπει να αποφεύγουμε…

Θα σας πω λοιπόν τι αποφεύγω να τρώω και να πίνω όταν βγαίνω έξω, χωρίς φυσικά αυτό να αποτελεί απαράβατο κανόνα, εξάλλου κάποιες επιχειρήσεις τροφίμων μου εμπνέουν περισσότερο εμπιστοσύνη από κάποιες άλλες, οπότε σε αυτή την περίπτωση (ή αν έχω πιει λίγο παραπάνω), ίσως και να κάνω την εξαίρεση…

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ryanair: Σε τι φάνηκε αδιαφανής η εταιρεία και αναγκάστηκε να αποζημιώσει επιβάτη; 

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ο γιος του αδικοχαμένου στη Σύμη, Μάικλ Μόσλεϊ, δημοσιεύει το πρώτο του βιβλίο για να βοηθήσει ανθρώπους να ζήσουν πιο υγιείς

• ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Έτσι θα φτιάξετε το πιο νόστιμο μακαρονάκι με χταπόδι

Medium rare (beef) burgers

Μα καλά είμαστε σοβαροί; Υπάρχουν επιχειρήσεις που προτείνουν το μπιφτέκι σου μισοψημένο (λες και είναι φιλέτο!), διότι είναι λέει, πιο ζουμερό και νόστιμο… Τρέμω στην ιδέα ότι λόγω του ανεπαρκούς ψησίματος στον κιμά, υπάρχει περίπτωση να έχει επιβιώσει το βακτήριο E. coli και να τρέχουμε… Εδώ ο κανόνας είναι απαράβατος. Επειδή λοιπόν δεν γίνεται να κυκλοφορώ με ένα θερμόμετρο στο χέρι και να κάνω επιδρομή στις κουζίνες των εστιατορίων (ομολογώ θα το ήθελα πολύ), ζητάω το μπιφτέκι να είναι πάντα καλοψημένο.

Sushi, nigiri, shasimi και ό,τι άλλο σχετικό

Τα ωμά ψάρια ή τα θαλασσινά με φοβίζουν, μπορεί να περιέχουν παθογόνα βακτήρια, παράσιτα (όπως σκουληκάκια), τοξίνες και ιούς που προκαλούν ασθένειες… οπότε τα αποφεύγω.

Ωμά όστρακα, δίθυρα και εχινόδερμα

Κυδώνια, μύδια, γυαλιστερές, στρείδια, χτένια, αχινοί… τρομάζω κυρίως όταν καταλαβαίνω ότι πιθανόν προέρχονται από ερασιτεχνική αλιεία (που επικοινωνούν συνήθως ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα κάποιες ταβέρνες σε όμορφα λιμανάκια), δεδομένου ότι κάτι τέτοιο απαγορεύεται και φυσικά έχει μεγαλύτερο κίνδυνο…

Φύτρα

Ξέρετε ποια λέω… αυτά που χρησιμοποιούνται συνήθως ως ωμά συστατικά σαλατών ή ως διακόσμηση στα πιάτα των εστιατορίων, θυμηθείτε τα κεσεδάκια των παιδιών με τις φακές… Πάλι φοβάμαι το E. coli (αχ αυτό το βακτήριο) που παράγει σιγκατοξίνη, αλλά και άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως Salmonella spp, Listeria monocytogenes και Bacillus cereus. Όταν ακούω ότι «τα καλλιεργούμε μόνοι μας», προβληματίζομαι ακόμη περισσότερο…

Γύρος

Όταν είναι νωρίς το μεσημέρι και βλέπω ότι κοντεύει να τελειώσει, τότε καταλαβαίνω ότι είναι από την προηγούμενη ημέρα…

Επίσης, είμαι δύσπιστη με μαγαζιά που επικοινωνούν έντονα και με μεγάλη περηφάνια, ότι ο γύρος τους είναι χειροποίητος και φρέσκος. Προτιμώ τον κατεψυγμένο (ή υπερψυγμένο) των μεγάλων επιχειρήσεων και αυτό έχει ένα νόημα για την ασφάλεια των τροφίμων. Όσο ψήνεται, το εσωτερικό του, κοντά στον άξονα περιστροφής του γύρου, μπορεί και διατηρεί για ώρες μία χαμηλή θερμοκρασία μακριά από την επικίνδυνη ζώνη, συνεπώς τα επιβλαβή βακτήρια δεν βρίσκουν εκεί τις ιδανικές συνθήκες για να πολλαπλασιαστούν.

Φρέσκες σαλάτες με φυλλώδη λαχανικά

Όταν διαπιστώνω (ενίοτε αργά) ότι το μαγαζί δεν τηρεί απόλυτα τους κανόνες υγιεινής, τότε προτιμώ  βραστές σαλάτες, όπως χόρτα ή  φρέσκα λαχανικά που πλένονται πιο εύκολα, όπως οι ντομάτες.

Χύμα τσίπουρο αγνώστου πατρός

Τσίπουρο άνευ προέλευσης και ταυτότητας του αμβικούχου, «δικής μας παραγωγής» γράφει το μενού και εμείς κάνουμε εικόνα έναν παππού να καζανίζει σε κάποιο χωριό… Βάσει νομοθεσίας, η χύμα διάθεση στις επιχειρήσεις εστίασης επιτρέπεται μόνο στο προϊόν απόσταξης μικρών αποσταγματοποιών (διημέρων), κοινώς το «παραδοσιακό απόσταγμα διημέρων», που φυσικά γίνεται με άδεια απόσταξης. Συνεπώς, οποιαδήποτε άλλη ονομασία στους τιμοκαταλόγους,  όπως  χύμα απόσταγμα ή χύμα τσίπουρο (τα οποία διατίθενται αποκλειστικά εμφιαλωμένα) προφανώς και απαγορεύεται. Δεν συζητώ καν ότι κάποια χύμα και αγνώστου προελεύσεως αποστάγματα ίσως να διακινούνται χωρίς τα προβλεπόμενα παραστατικά και αυτό συνιστά λαθρεμπορία, αλλά και απειλή για την υγεία μας.

Πάγος

Όσο και να φαίνεται περίεργο, αποφεύγω τον πάγο, κυρίως από καταστήματα που δεν μου εμπνέουν εμπιστοσύνη και έχουν τις δικές τους παγομηχανές… Κρίνοντας από το γενικό επίπεδο υγιεινής μερικών καταστημάτων, καταλαβαίνω εξαιρετικά εύκολα αν το εσωτερικό της παγομηχανής θα ήταν το τελευταίο σημείο που θα σκέφτονταν να καθαρίσουν και να απολυμάνουν…

Παγωτό μηχανής

Για τον ίδιο λόγο που αποφεύγω τον πάγο.

Άλλα θέματα που με προβληματίζουν και πότε «χτυπάει καμπανάκι» (λέμε τώρα!)

Τεράστια μενού

Από μαγειρευτά, μέχρι ψητά της ώρας. Από θαλασσινά, μέχρι κρέατα. Από πίτσα, ζυμαρικά, μέχρι σουβλάκια, burger, ποικιλίες, σνακ και πάει λέγοντας…

Βρώμικες τουαλέτες

Ξέρετε τι εννοώ..

Κουλτούρα ασφάλειας τροφίμων (που δεν είναι θετική, αλλά αρνητική)

Αρκετά θέματα είναι εκείνα που δεν πρέπει να αγνοήσουμε, όπως: Μη τήρηση κανόνων ατομικής υγιεινής από το προσωπικό, όχι επιμελής και καθαρή εμφάνιση εργαζομένων, προβληματικός τρόπος επικοινωνίας (που ξεκινά κυρίως από τους ιδιοκτήτες), έλλειψη γνώσης αντικειμένου και αδυναμία σωστής εξυπηρέτησης, άγνοια για την παροχή κρίσιμων πληροφοριών, όπως πχ για τα αλλεργιογόνα, σημάδια κούρασης και έλλειψη χαμόγελου που σε κάνουν να αναρωτιέσαι για τις συνθήκες εργασίας, ενώ παράλληλα ανησυχείς για τυχόν «δολιοφθορές» στο φαγητό σου, προσπάθεια επίμονης προώθησης του φρέσκου, σπιτικού και παραδοσιακού φαγητού (ενώ καταλαβαίνεις ότι είναι παραπλάνηση).

Μη συμμόρφωση με τη νομοθεσία

Μη τήρηση υγειονομικών και αγορανομικών κανόνων. Σε κάποιες περιπτώσεις, είναι τόσο, μα τόσο προφανής η μη συμμόρφωση των επιχειρήσεων, που είναι προτιμότερο να αποχωρήσεις και να πας κάπου αλλού…

Αλλά δε μπορώ να πω… απολαμβάνω το ποιοτικό (και εννοείται το ασφαλές) φαγητό εκτός σπιτιού, διότι ευτυχώς υπάρχουν πάρα πολλοί υπεύθυνοι και σωστοί επαγγελματίες στο χώρο της εστίασης που μπορούν να το προσφέρουν και αυτό φαίνεται με την πρώτη ματιά!