Της Νάνσυ Δουκαλέτση*
Θα θυμόμαστε όλοι το 2006 ως την χρονιά που οι τιμές των δημητριακών είχαν πιάσει «ταβάνι». Είτε λόγω κακής σοδειάς στα σιτάρια της Ρωσίας, είτε αύξηση της ζήτησης των δημητριακών και της σόγιας ως πρώτες ύλες για την παραγωγή βιοντίζελ, το αποτέλεσμα ήταν οι τιμές όλων των τροφίμων, πρωτίστως όσων έχουν συστατικά τα δημητριακά αλλά και δευτερευόντως των ζωικών τροφίμων (λόγω αύξησης της τιμής των δημητριακών) να αυξηθούν κατακόρυφα.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά ως καταναλωτής, ένα πακέτο μακαρόνια που αγόραζα μέχρι το 2005, 40 λεπτά, είχε φτάσει το ένα ευρώ ή ακόμη και το 1,20! Θυμάμαι επίσης την απόγνωση κτηνοτρόφων για την τιμή της σόγιας και του καλαμποκιού που σήμαινε γι’ αυτούς αύξηση του κοστολογίου τους κατά 50% τουλάχιστον.
Στα επόμενα χρόνια οι τιμές ισορρόπησαν λίγο πιο κάτω από τα επίπεδα του 2006, αν συνυπολογίσουμε και τις τιμές των πετρελαιοειδών που επηρεάζουν κατά κάποιο βαθμό τις τιμές των τροφίμων (διεθνείς μεταφορές) και αναστενάξαμε με ανακούφιση.
Και φτάσαμε αισίως στο 2021, με την παγκόσμια οικονομία πληγωμένη σε μεγάλο βαθμό από την πανδημία…. Ένα φως αχνοφαίνεται στον ορίζοντα, όλο και περισσότεροι εμβολιάζονται, λογικά μέχρι το καλοκαίρι θα έχουμε επανέλθει στην κανονικότητα…
Λέτε να είναι τόσο εύκολο; Ο FAO, o Παγκόσμιος Οργανισμός για τα τρόφιμα και την Γεωργία των Ηνωμένων Εθνών, αναφέρει ότι οι τιμές των αγροτικών προϊόντων παρουσιάζουν συνεχή άνοδο τους τελευταίους 10 μήνες. Ο δείκτης FAO Food Price Index, που παρακολουθεί τις μηνιαίες μεταβολές των διεθνών τιμών των αγροτικών προϊόντων έφτασε τις 118.5 μονάδες τον Μάρτιο, 2.1 % περισσότερο από τον Φεβρουάριο, το υψηλότερο επίπεδο που έχει σημειωθεί από τον Ιούνιο του 2014.
Ο επιμέρους δείκτης για τα έλαια αυξήθηκε κατά 8% από τον Μάρτιο, κυρίως λόγω της αύξησης της ζήτησης σογιέλαιου για παραγωγή βιοκαυσίμων (πάλι…) . Ο δείκτης για τα γαλακτοκομικά αυξήθηκε κατά 3,9% και για το κρέας κατά 2,3%. Αντίθετα, ο δείκτης για τα δημητριακά είχε μια μικρή μείωση κατά 1,8% αλλά και πάλι παραμένει υψηλός σε σχέση με τον Μάρτιο του 2020 (+26,5%). Να μην πούμε για την ζάχαρη που έχει αυξηθεί κατά 30% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2020. Και οι προβλέψεις για τους επόμενους μήνες δεν είναι πιο αισιόδοξες.
Και θα μου πείτε «αυτό δεν είναι καλό για τους παραγωγούς να αυξάνονται οι τιμές; Δεν θα είναι καλό για την οικονομία; »
Ναι, για το ελαιόλαδο είναι καλό, μια που εξάγουμε μεγάλες ποσότητες στο εξωτερικό. Όμως στην Ελλάδα δεν έχουμε καμιά σοβαρή παραγωγή πρωτογενούς αγροτικού προϊόντος εκτός του ελαιολάδου. Εισάγουμε τις περισσότερες πρώτες ύλες, σιτάρι, καλαμπόκι, σόγια, ζάχαρη κτλ.
Οι ειδικοί αναμένουν μια αύξηση των τιμών στο σούπερ μάρκετ κατά 2% τουλάχιστον και κατά 5% στις τιμές στα εστιατόρια τους επόμενους μήνες.
Φανταστείτε τώρα, ο τουρισμός που είναι πλέον η «βαριά βιομηχανία» της χώρας μας, να ξεκινάει την σεζόν με μια αύξηση στις πρώτες ύλες (τρόφιμα) για τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία κατά 10-20% σε σχέση με πέρσι. Ένας κλάδος που είναι ήδη πληγωμένος βαριά από την πανδημία! Άλλο παράδειγμα, η γαλακτοβιομηχανία, θα έχει να αντιμετωπίσει την επόμενη χρονιά, κτηνοτρόφους που δυσκολεύονται να αγοράσουν ζωοτροφές για τα ζωντανά τους.
Θεωρητικά, οι τιμές θα ισορροπήσουν μετά το 2021, με την προϋπόθεση ότι δεν θα έχουμε άλλες πανδημίες, φυσικά φαινόμενα που θα επηρεάσουν την αγροτική παραγωγή και μεγάλα σκαμπανεβάσματα στις τιμές των πετρελαιοειδών. Μπορούμε όμως να είμαστε σίγουροι γι αυτό; Από ότι είδαμε από πέρσι, η ανθρωπότητα δεν μπορεί να είναι σίγουρη για τίποτα πλέον…
*Νάνσυ Δουκαλέτση κτηνίατρος, επικεφαλής επιθεωρήτρια TÜV HELLAS (TÜV NORD)
Δείτε: Specialist Awards 2021: οι μεγάλοι νικητές στα τυποποιημένα τρόφιμα
Δείτε: Διαδικτυακό σεμινάριο Χημείας Τροφίμων
Δείτε: Όλες οι αλλαγές για τις επενδύσεις σε φαρμακευτική κάνναβη
Δείτε: Νερά Μακεδονίας: ολοκληρώθηκε με επιτυχία η επαναπιστοποίηση
Δείτε: Όταν οι vegan κάνουν πάρτι: ζαμπόν από μανιτάρια. Η νέα τάση
Δείτε: Καινοτομία: coffee oil… λάδι από καβουρδισμένο καφέ!
Δείτε: Και όμως…. Τα χάπια δεν είναι ούτε vegan ούτε νηστίσιμα!