Της Ελένης Καράγιωργα-Βούγα*
Είτε το τρόφιμο προέρχεται από τον κήπο σας, το σούπερ μάρκετ ή και κάποιο εστιατόριο, ο σωστός χειρισμός και αποθήκευση του εξασφαλίζει τόσο την ποιότητα όσο και την ασφάλεια του. Μερικές φορές δεν είναι τόσο προφανές, το που πρέπει να αποθηκεύουμε ένα τρόφιμο για να διατηρηθεί σωστά, οπότε ας δούμε μερικά συχνά λάθη που γίνονται σχετικά με την αποθήκευση στο ψυγείο.
Τι θερμοκρασία πρέπει να έχει το ψυγείο;
Το ψυγείο πρέπει να διατηρείται το πολύ στους 4 ° C και θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά με θερμόμετρο. Αποφύγετε να φορτώνετε το ψυγείο σας και αφήστε χώρο μεταξύ των αντικειμένων έτσι ώστε να κυκλοφορεί αέρας και το ψυγείο να λειτουργεί σωστά.
Πώς πρέπει να αποθηκεύετε τρόφιμα στο ψυγείο;
Ορισμένα τρόφιμα και ειδικά τα ωμά, περιέχουν μικρόβια που μπορεί να προκαλέσουν ασθένειες. Ευτυχώς όμως, αυτά τα μικρόβια σκοτώνονται κατά το μαγείρεμα. Δεδομένου ότι η ανάπτυξη των μικροβίων είναι πιο αργή σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, το ωμό κρέας, τα ψάρια και τα πουλερικά πρέπει να αποθηκεύονται σε σφραγισμένα δοχεία στο κάτω ράφι του ψυγείου σας, καθώς αυτό είναι συνήθως το πιο δροσερό μέρος. Είναι επίσης σημαντικό να διατηρείτε το μαγειρεμένο και έτοιμο φαγητό σαφώς διαχωρισμένο από τα ωμά και να καθαρίζετε αμέσως τυχόν διαρροές ή σταξίματα για να εμποδίσετε τη διάδοση των μικροβίων στο ψυγείο σας. Οι καλές συνθήκες υγιεινής είναι πολύ σημαντικές και θα πρέπει όλα τα τρόφιμα να τυλίγονται ή να τοποθετούνται σε δοχεία κατά την αποθήκευση τους και να καθαρίζετε συχνά το ψυγείο.
Μπορώ να βάλω ζεστό φαγητό στο ψυγείο;
Όχι, πρέπει να αποφεύγετε την τοποθέτηση ζεστών τροφίμων στο ψυγείο, καθώς αυτό θα αυξήσει τη συνολική θερμοκρασία του ψυγείου με αποτέλεσμα να επηρεάσετε και την ορθή συντήρηση όλων των υπολοίπων τροφίμων που βρίσκονται μέσα. Η αυξημένη θερμοκρασία και οι υδρατμοί, δημιουργούν καλές συνθήκες για την ανάπτυξη των μικροβίων. Πρέπει να περιμένετε μέχρι να κρυώσει το φαγητό σε θερμοκρασία δωματίου.
«Κανόνας των 2 ωρών»: το ζεστό φαγητό δεν μπορεί να κρυώνει για απεριόριστο χρόνο. Είναι σημαντικό να ψύχετε και να τοποθετείτε τα ζεστά τρόφιμα στο ψυγείο το πολύ μέσα σε δύο ώρες για να αποφύγετε την ανάπτυξη των μικροβίων. Εάν θέλετε να κρυώσετε το φαγητό λίγο πιο γρήγορα, μπορείτε να το βάλετε σε μια κατσαρόλα με κρύο νερό ή και παγάκια (το ανάποδο του bain marie). Βεβαιωθείτε ότι τα τρόφιμα δεν είναι πλήρως καλυμμένα, έτσι ώστε η υπερβολική θερμότητα και οι υδρατμοί να μπορούν φύγουν εύκολα. Όταν κρυώσει, μπορείτε να το τοποθετήσετε σε ένα κλειστό δοχείο στο ψυγείο.
Τα περισσευούμενα τρόφιμα που κρατάτε στο ψυγείο πρέπει να τα καταναλώνετε εντός 2-3 ημερών. Εξαίρεση τα πιάτα που περιέχουν ρύζι, τα οποία πρέπει να καταναλωθούν εντός 1 ημέρας και αυτό επειδή το ρύζι μπορεί να περιέχει σπόρια βακτηρίων που επιβιώνουν μετά το μαγείρεμα και αναπτύσσονται σε νέα βακτήρια, όπως το Bacillus cereus, το οποίο παράγει τοξίνες που μπορεί να προκαλέσουν τροφική δηλητηρίαση, εάν το φαγητό δεν κρυώσει γρήγορα και δεν αποθηκευτεί σωστά. Όσο περισσότερο παραμένει στο ψυγείο, τόσο περισσότερο τα νέα βακτήρια ή οι τοξίνες τους κάνουν το φαγητό μη ασφαλές για κατανάλωση.
Ποια τρόφιμα πρέπει να αποθηκεύονται στο ψυγείο;
Σε ορισμένα τρόφιμα υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη βακτηρίων, όπως τα προϊόντα που είναι υγρά, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, χαμηλά σε οξέα, και ειδικά αν αποθηκεύονται σε θερμοκρασίες άνω των 4 °C. Δηλαδή τρόφιμα όπως το κρέας, το ψάρι και τα γαλακτοκομικά. Από την άλλη τα ξηρά τρόφιμα μπορούν να αποθηκευτούν σε θερμοκρασία δωματίου.
Ίσως έχετε ακούσει το ρητό «ένα χαλασμένο μήλο χαλάει όλο το καλάθι». Αυτό το ρητό είναι αληθινό, καθώς αναφέρεται στην παραγωγή αιθυλενίου και την ευαισθησία των διαφορετικών φρούτων και λαχανικών. Ορισμένα φρούτα και λαχανικά, όπως τα μήλα αλλά και τα ακτινίδια, τα βερίκοκα και οι μπανάνες, παράγουν υψηλή ποσότητα αιθυλενίου. Το αέριο αυτό συνδέεται με τη διαδικασία ωρίμανσης φρούτων και λαχανικών. Ορισμένα φρούτα και λαχανικά, για παράδειγμα το λάχανο, τα καρότα, τα σπαράγγια και το σέλινο, είναι πιο ευαίσθητα σε αυτό το αέριο από άλλα και για να μην χαλάσουν γρήγορα, δεν θα πρέπει να αποθηκεύονται μαζί με φρούτα και λαχανικά που παράγουν αιθυλένιο.
Άρα ποια τρόφιμα πρέπει και ποια δεν πρέπει να τοποθετώ στο ψυγείο;
Τα αβοκάντο αποθηκεύονται σε θερμοκρασία δωματίου μέχρι να ωριμάσουν και στη συνέχεια στο ψυγείο.
Στο ψυγείο μπαίνουν μήλα, αυγά ωμά και ψημένα, λεμόνια, πορτοκάλια, ανοιγμένες συσκευασίες τουρσί και ντομάτες. Ενώ απέξω πρέπει να μείνουν μπανάνες, σκόρδο, κρεμμύδια, πατάτες και ψωμί.
Σε συσκευασμένα τρόφιμα όπως κέτσαπ, μουστάρδα κ.α. ακολουθείτε τις οδηγίες που αναγράφονται στη συσκευασία.
Πηγή: https://www.eufic.org/en/food-safety/article/what-foods-should-or-not-be-stored-in-the-fridge
*Ελένη Καράγιωργια-Βούγα Τεχνολογία τροφίμων, MSc Food Quality Management, Σύμβουλος ασφάλειας τροφίμων AG ADVENT AE
Ακολουθήστε το Cibum 
