Δύο νέες εκθέσεις που δημοσιεύθηκαν από τον Οργανισμό Προτύπων Τροφίμων (FSA) στο Ηνωμένο Βασίλειο, προβλέπουν πως το online εμπόριο τροφίμων αναμένεται να έχει επιπτώσεις στην ασφάλεια των τροφίμων.
Οι ψηφιακές πλατφόρμες συνεχώς εξελίσσονται και μετακινούνται σε νέους τομείς, κάτι που σύμφωνα με ανάλυση από το Πανεπιστήμιο του Cambridge αφήνει ασάφειες ως προς τις υπευθυνότητες για την ασφάλεια των τροφίμων, προτείνοντας ουσιαστικά στον FSA να λάβει σχετικά μέτρα. Συγκεκριμένα, προτείνει να υιοθετηθούν προληπτικά μέτρα για να συμπεριληφθεί και αυτό το κομμάτι του εμπορίου των τροφίμων στην ασφάλεια των τροφίμων.
Φυσικά, με τον ρυθμό που εμφανίζονται αυτές οι εταιρείες, η παρακολούθηση αυτών των μοντέλων λειτουργίας, δεν είναι εύκολη, καθώς συνήθως η ύπαρξη διαδικτυακού τόπου εμπορίου, δε συνεπάγεται και την παρουσία εγκαταστάσεων – όπως τις έχουμε συνηθίσει – αλλά συνήθως πρόκειται για οικιακές κουζίνες ή ακόμα και αδήλωτες εγκαταστάσεις-φάντασμα.
Ακόμα και οι μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες, συχνά δεν μπορούν να προσφέρουν στον καταναλωτή τις απαραίτητες πληροφορίες για τα προϊόντα, όπως για τον πλήρη κατάλογο συστατικών, την ύπαρξη ή πιθανή ύπαρξη αλλεργιογόνων, τη διατροφική δήλωση κ.α.
Ο κίνδυνος μη πιστοποιημένων προμηθευτών, ιδίως μικρών και τοπικών, που λειτουργούν υπό την επίβλεψη του FSA και των τοπικών αρχών, είναι υψηλός σε ορισμένα μέρη του συστήματος και εγείρει ανησυχίες για την ασφάλεια των τροφίμων, την απάτη, ακόμα και το έγκλημα τροφίμων.
Σύμφωνα με την έκθεση, η αυξανόμενη πολυπλοκότητα των δικτύων της εφοδιαστικής αλυσίδας, αυξάνει την πιθανότητα ύπαρξης κινδύνων και την πιθανότητα τα περιστατικά σε ένα μικρό μέρος της αλυσίδας να έχουν εκτεταμένες συνέπειες. Ο κίνδυνος μπορεί να προέρχεται από μη εγγεγραμμένους ή πωλητές με δόλιες πρακτικές, ή από την πώληση τροφίμων χωρίς πληροφορίες σχετικά με την προέλευσή τους, τα συστατικά ή τα αλλεργιογόνα.
Οι κουζίνες διαδικτυακής προσφοράς τροφίμων, οι διαδικτυακές πλατφόρμες παράδοσης και οι διαδικτυακές αγορές τροφίμων, θεωρείται ότι έχουν υψηλό δυναμικό ώστε να επηρεάσουν αρνητικά την ασφάλεια των τροφίμων. Οι λόγοι για τους οποίους μπορεί να συμβαίνει αυτό, περιλαμβάνουν τον συνωστισμό των παραδόσεων για τη βελτιστοποίηση της παραγωγικότητας, οποίος μπορεί να ενέχουν κινδύνους διασταυρούμενης επιμόλυνσης, καθώς μια τέτοια μονάδα παραγωγής μπορεί να επεξεργάζεται 2.000 γεύματα την ημέρα, συνεπώς υπάρχει κίνδυνος ένα περιστατικό να επηρεάσει μεγάλο αριθμό καταναλωτών.
Αντίστοιχα, οι οικιακές κουζίνες που χρησιμοποιούνται για σκοπούς ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς και μικρότεροι παραγωγοί και μεταποιητές, αλλά και αγορές κοινωνικών μέσων και κοινοτικές πλατφόρμες ανταλλαγής τροφίμων για ανταλλαγές μεταξύ των καταναλωτών, φαίνεται να έχουν μικρότερο αντίκτυπο στην ασφάλεια των τροφίμων.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, μια καλή λύση θα ήταν η μετατόπιση των ευθυνών από τους πωλητές, στις ίδιες τις πλατφόρμες, καθώς και την αλλαγή της κατάστασής αυτών από εταιρείες τεχνολογίας σε υπεύθυνους επιχειρήσεων τροφίμων.
Η κατανόηση των επιχειρήσεων
Μια δεύτερη έκθεση, διαπίστωσε ότι οι ψηφιακές πλατφόρμες στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών έχουν εξελιχθεί ραγδαία. Οι καταναλωτές αγοράζουν όλο και περισσότερο τρόφιμα από μια σειρά προμηθευτών μέσω τρίτων διαμεσολαβητών.
Οι ψηφιακές πλατφόρμες είναι μια αναδυόμενη δυναμική της τελευταίας δεκαετίας, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει κενό γνώσης στις κυβερνήσεις σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας τους και επηρεάζουν το τοπίο στο οποίο δραστηριοποιούνται.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο η εταιρεία προϊόντων, τεχνολογίας και δεδομένων, Foundry4 πραγματοποίησε έρευνα στις πλατφόρμες του τομέα των τροφίμων για να βοηθήσει τον FSA να λάβει τεκμηριωμένες αποφάσεις και διαπίστωσε ότι πλατφόρμες όπως το Just Eat, το Deliveroo και το Uber Eats εφαρμόζουν προγράμματα ελάχιστων απαιτήσεων αξιολόγησης της υγιεινής των τροφίμων για τους προμηθευτές τους. Ωστόσο, αυτό δε συμβαίνει με ορισμένες άλλες επιχειρήσεις, κάτι που μπορεί να ενέχει σημαντικούς κινδύνους.
Το μοντέλο πώλησης απευθείας στον καταναλωτή, παραλείπει ένα βήμα, αφού η πώληση δε γίνεται μέσω ενός λιανοπωλητή ή ενός φυσικού καταστήματος. Αντίθετα, οι πλατφόρμες αναδιανομής προσθέτουν ένα βήμα, μοιράζοντας τρόφιμα αφού έχουν ήδη πωληθεί σε ένα κατάστημα. Αυτό όμως μπορεί να προσθέσει πολυπλοκότητα στην ιχνηλασιμότητα, σύμφωνα με την έκθεση.Η έκθεση διαπίστωσε επίσης ότι τα εμπόδια για την είσοδο στην αγορά τροφίμων έχουν μειωθεί. Ένα εστιατόριο μπορεί να δημιουργηθεί σε μια πλατφόρμα delivery-on-demand σε λιγότερο από μία εβδομάδα, κάτι που δυσχεραίνει τους ελέγχους αλλά και αφήνει κενά στον καταναλωτή ως προς την πλήρη γνώση της προέλευσης του γεύματός του.
Ακολουθήστε το Cibum 
