«Αγκινάρα… αγάπη μου» – Νέα μελέτη αποθεώνει την αγκινάρα και τα πολλαπλά οφέλη της στην υγεία

Μια επιστημονική επισκόπηση των οφελών της αγκινάρας, των υποπροϊόντων της και των συμπληρωμάτων διατροφής που περιέχουν αγκινάρα.

Η αγκινάρα ή αλλιώς Cynara scolymus , καλλιεργείται ως τρόφιμο, κυρίως στη Μεσόγειο, τα Κανάρια Νησιά και την Αίγυπτο, καθώς και στην Ασία και τη Νότια Αμερική. Έχει συνδεθεί με διάφορα οφέλη για την υγεία και χρησιμοποιείται σε φυτικά συμπληρώματα διατροφής και αφεψήματα βοτάνων. Τα βρώσιμα μέρη της, που αποτελούνται από το κεφάλι ή την κάψουλα, το λουλούδι και τα φύλλα, έχουν δείξει διάφορες βιολογικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένης της αντικαρκινικής, ηπατοπροστατευτικής και αντιμικροβιακής δυναμικότητας. 

Τα φύλλα χρησιμοποιούνται κυρίως σε αφεψήματα και εκχυλίσματα για τις ιδιότητες που προάγουν την υγεία, αν και όλα τα βρώσιμα μέρη τους μπορούν επίσης να καταναλωθούν ως φρέσκα, κατεψυγμένα ή κονσερβοποιημένα τρόφιμα. Ωστόσο, η πρωταρχική της δράση προαγωγής της υγείας συνδέεται με το αντιοξειδωτικό της δυναμικό, το οποίο έχει συνδεθεί με τη χημική του σύνθεση, ιδιαίτερα τις φαινολικές ενώσεις (που αντιπροσωπεύουν 96 mg ισοδύναμου γαλλικού οξέος ανά 100 g πρώτης ύλης φυτών) και τις διαιτητικές ίνες. Οι κύριες φαινολικές ενώσεις στις κεφαλές και τα φύλλα είναι τα παράγωγα του καφεϊκού οξέος, ενώ τα φλαβονοειδή λουτεολίνη και απιγενίνη (και τα δύο υπάρχουν ως γλυκοσίδες και ρουτινοσίδες) έχουν επίσης αναγνωριστεί. 

Επιπλέον, τα εκχυλίσματά και τα απόβλητα από την θερμική επεξεργασία της αγκινάρας (δηλαδή, βρασμένες, στον ατμό ή τηγανητές), έχουν επίσης αντιοξειδωτική δράση. Επιστημονική ανασκόπηση μελετών από τα επιστημονικά περιοδικά PubMed/Medline, Google Scholar, Web of Knowledge, ScienceDirect και Scopus, εξέτασε την τρέχουσα βιβλιογραφία σχετικά με τις βιολογικές ιδιότητες των διαφόρων τμημάτων του C. scolymus , των παραπροϊόντων και των συμπληρωμάτων διατροφής του, καθώς και το χημικό περιεχόμενο και την τοξικότητά τους. 

Μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα σημαία της ανασκόπησης

• Η ενεργειακή αξία για 100 γραμμάρια ακατέργαστης αγκινάρας είναι 57 kcal, γεγονός που την καθιστά λαχανικό με λίγες θερμίδες
• 100 g ακατέργαστης αγκινάρας περιέχει επίσης περίπου 3 g πρωτεΐνης, 0,2 g λιπαρών οξέων και 11 g υδατανθράκων, συμπεριλαμβανομένων έως και 5,4 g διαιτητικών ινών και είναι πλούσια σε νερό
• Ένα σημαντικό συστατικό της αγκινάρας είναι η ινουλίνη, που έχει πρεβιοτική δράση
• Οι αγκινάρες είναι επίσης πηγή μετάλλων όπως ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρος, ψευδάργυρος, κάλιο και βιταμίνη C.
• Η αγκινάρα και τα διάφορα παρασκευάσματά της, συμπεριλαμβανομένων των εκχυλισμάτων από ορισμένα μέρη, παρουσιάζουν αντιοξειδωτική δράση, που οφελεί διάφορα όργανα όπως το ήπαρ και τα νεφρά
• τα εκχυλίσματα και τα προϊόντα αγκινάρας, συμπεριλαμβανομένων των χυμών της, ασκούν επίσης καρδιοπροστατευτικό δυναμικό
• η κατανάλωση αγκινάρας έχει αντι-υπερτασικές ιδιότητες σε ενήλικες
•  το συμπλήρωμα εκχυλίσματος αγκινάρας μειώνει τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης, LDL και τριγλυκεριδίων
• διάφορα μέρη της αγκινάρας έχουν επίσης νευροπροστατευτικές ιδιότητες
• η λήψη συμπληρωμάτων με αγκινάρα και προϊόντα αγκινάρας μειώνει σημαντικά το σάκχαρο νηστείας
• Μελέτες δείχνουν ότι έχει αντιμυκητιασικές, αντιμικροβιακές, και αντικαρκινικές ιδιότητες καθώς και αντι- αρθριτικό αποτέλεσμα

Η ανασκόπηση καταλήγει στο συμπέρασμα πως οι πιο συχνά αξιοποιούμενες ευεργετικές ιδιότητες της αγκινάρας και των προϊόντων της, ιδιαίτερα των συμπληρωμάτων διατροφής, είναι αναμφισβήτητα η αντιοξειδωτική τους δράση, η καρδιοπροστατευτική δράση και η επίδραση στο ήπαρ και το πεπτικό σύστημα γενικότερα. Επιπλέον, η κατανάλωση αγκινάρας έχει επίσης συσχετιστεί με μια σειρά από οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένου του προβιοτικού δυναμικού. Όμως οι ερευνητές τονίζουν οι μηχανισμοί με τους οποίους η κατανάλωση αγκινάρας επηρεάζει την ανθρώπινη υγεία παραμένουν ασαφείς. Ωστόσο, φαίνεται ότι οι κύριες βιοδραστικές ενώσεις που εμπλέκονται στο δυναμικό υπέρ της υγείας από την κατανάλωση αγκινάρας, των παραπροϊόντων της και των συμπληρωμάτων διατροφής είναι οι φαινολικές ενώσεις. Ακόμα κι έτσι, χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να αποσαφηνιστεί ο ακριβής μηχανισμός δράσης τους.

Η ανασκόπηση δημοσιεύτηκε στο Nutrients και μπορείτε να τη διαβάσετε ΕΔΩ.

Αναφορά: Olas B. Μια επισκόπηση της ευελιξίας των μερών της αγκινάρας της υδρογείου ( Cynara scolymus L.), τα υποπροϊόντα και τα συμπληρώματα διατροφής της. ΘΡΕΠΤΙΚΕΣ ουσιες . 2024; 16(5):599. https://doi.org/10.3390/nu16050599