H πρώτη μελέτη που διερεύνησε τις αλλαγές σε συμπεριφορά, τρόπο ζωής, αγοραστικές συνήθειες και διατροφή, κατά τη διάρκεια του COVID-19.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, ζητήθηκε από τους ανθρώπους να μείνουν στο σπίτι. Μέρη όπου αλληλεπιδρούσαν οι άνθρωποι, όπως σχολεία, πανεπιστήμια και καφετέριες ήταν κλειστά και όλες οι συγκεντρώσεις απαγορεύτηκαν. Ανοιχτά παρέμειναν, μόνο τα καταστήματα που προσφέρουν καταναλωτικά αγαθά γρήγορης κυκλοφορίας, έτσι ώστε οι πολίτες να μπορούν να αγοράζουν όλες τις κατηγορίες τροφίμων.
Παρά τις υπάρχουσες μελέτες για τον αντίκτυπο του lockdown COVID-19 στις συμπεριφορές στον τρόπο ζωής, υπάρχει έλλειψη ολοκληρωμένης έρευνας που να επικεντρώνεται στις συνδυασμένες επιπτώσεις αυτών των συμπεριφορών σε συγκεκριμένα πολιτιστικά και γεωγραφικά πλαίσια, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος. Αυτές οι δύο χώρες επιλέχθηκαν λόγω των κοινών πολιτιστικών και γεωγραφικών τους χαρακτηριστικών και της εφαρμογής αυστηρών μέτρων περιορισμού κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Στόχος συγχρονικής μελέτης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nutrients, ήταν η διερεύνηση της επίδρασης του lockdown COVID-19 στις διατροφικές και αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών στην Κύπρο και την Ελλάδα, καθώς και τυχόν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους. Συγκεκριμένα, αυτή η μελέτη είχε ως στόχο να τεκμηριώσει τις αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, συμπεριλαμβανομένης της συχνότητας γευμάτων και των τύπων γευμάτων που καταναλώνονται πριν και κατά τη διάρκεια του lockdown, και να παρακολουθήσει τις αλλαγές βάρους μεταξύ των ατόμων. Επιπλέον, προσπάθησε να αξιολογήσει τις αλλαγές στις συμπεριφορές του τρόπου ζωής, όπως οι ρουτίνες άσκησης και η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής, και να αναλύσει τις αγοραστικές συνήθειες τροφίμων κατά την περίοδο του lockdown.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Έλληνες καταναλωτές ΠΡΟΣΟΧΗ στις ντομάτες – Τι έδειξαν οι νέοι έλεγχοι του ΥΠΑΑΤ για την παρουσία φυτοφαρμάκων
Μέθοδοι: Πραγματοποιήθηκε διαδικτυακή έρευνα με 1011 συμμετέχοντες χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο που πραγματοποιήθηκε πριν και κατά τη διάρκεια του lockdown (Νοέμβριος 2020 έως Μάιος 2021).
Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το lockdown επηρέασε σημαντικά τα άτομα οδηγώντας σε αύξηση βάρους. Η επεξηγηματική έρευνα των σχετικών συνηθειών του τρόπου ζωής και των διατροφικών χαρακτηριστικών έδειξε ότι τα διατροφικά πρότυπα πίσω από αυτές τις αλλαγές περιελάμβαναν αυξημένη συχνότητα γευμάτων -ακόμα και χωρίς αυξημένη όρεξη- και επακόλουθες αυξήσεις τόσο στις αγορές όσο και στην κατανάλωση πολλών ομάδων τροφίμων. Επιπλέον, παρόλο που η άσκηση αυτή καθεαυτή δεν διακόπηκε λόγω του COVID-19, ήταν προφανές ότι ο τύπος άσκησης άλλαξε για να προσαρμοστεί στους σχετικούς περιορισμούς.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Μπορείτε να φάτε άφοβα ωμό σπανάκι;
Συμπεράσματα: Συμπερασματικά, το lockdown για τον COVID-19 επηρέασε σημαντικά τους Κύπριους και τους Έλληνες σε πολλές πτυχές όπως η διατροφική τους συμπεριφορά, οι αγοραστικές συνήθειες και ο τρόπος ζωής τους, όλα με αποτέλεσμα αυξημένο βάρος και δυνητικά αρνητικά αποτελέσματα για την υγεία.
Πιο αναλυτικά, το lockdown για τον COVID-19 είχε διάφορες επιπτώσεις στις διατροφικές συνήθειες, στις αγοραστικές συμπεριφορές τροφίμων και στον τρόπο ζωής των Κυπρίων και των Ελλήνων. Ένα αξιοσημείωτο αποτέλεσμα ήταν η συνολική αύξηση του βάρους των συμμετεχόντων με πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία τους. Τα διατροφικά πρότυπα άλλαξαν, με τους συμμετέχοντες να αυξάνουν τη συχνότητα των καθημερινών γευμάτων και να καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες φρούτων, λαχανικών, γλυκών και σνακ. Pερίπου το 40% των ερωτηθέντων ανέφερε αύξηση στην κατανάλωση φρούτων και λαχανικών κατά τη διάρκεια του lockdown. Ομοίως, περίπου το 39% των συμμετεχόντων σημείωσε αύξηση στην κατανάλωση γλυκών και το 35% ανέφερε μεγαλύτερη κατανάλωση διαφόρων σνακ. H κατανάλωση αλκοόλ μειώθηκε, με το 41% των ερωτηθέντων να δηλώνει ότι κατανάλωνε λιγότερο. Τα αναψυκτικά σημείωσαν επίσης σημαντική μείωση, με το 32% των συμμετεχόντων να καταναλώνουν λιγότερα κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Το συναισθηματικό φαγητό ήταν διαδεδομένο σε πολλούς συμμετέχοντες, παρόλο που οι ρουτίνες άσκησης δεν διακόπηκαν από το lockdown.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας παρουσίασαν μικρότερη αύξηση βάρους, πιθανότατα λόγω της συνέχισης της εργασίας τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι η συνεχής εργασία και τα δυνητικά υψηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια του lockdown μπορεί να μετριάσουν τις αρνητικές επιπτώσεις στο βάρος και υπογραμμίζει τη σημασία της διατήρησης τακτικής σωματικής δραστηριότητας, ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες όπως το lockdown.
Τέλος σύμφωνα με τους ερευνητές, εάν διατηρηθούν, οι αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια του lockdown COVID-19 μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, όπως η παχυσαρκία και οι καρδιαγγειακές παθήσεις, τονίζοντας την ανάγκη για προληπτικές στρατηγικές δημόσιας υγείας για την προώθηση της ισορροπημένης διατροφής και της τακτικής σωματικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια παρόμοιων καταστάσεων.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Αναφορά: Ανδρέου, Ε., Γεωργάκη, Ε., Βλαχογιάννης, Α., Φιλίππου, Χ., Ντορζή, Ν., Χριστοφόρου, Χ., Γιαννάκη, CD, Αφάμης, Γ., Χαριδήμου, Ε., Παπανεοφύτου, Χ., & Παπανδρέου, Δ. (2025). Αλλαγές στις συμπεριφορές του τρόπου ζωής, στις αγοραστικές συνήθειες και στο σωματικό βάρος μεταξύ των ενηλίκων στην Κύπρο και την Ελλάδα κατά τη διάρκεια του περιορισμού του COVID-19: Μια συγχρονική μελέτη.
Nutrients ,
17 (2), 214. https://doi.org/10.3390/nu17020214
Ακολουθήστε το Cibum 
