cibum team
Η καταληκτική ημερομηνία για την αναβάθμιση των συστημάτων διαχείρισης ασφάλειας τροφίμων κατά ISO22000 πλησιάζει. Το Δεκέμβριο του 2021 παύει να ισχύει η έκδοση του 2005 και ισχύει πλέον μόνο η έκδοση του 2018. Το FSSC22000 v5 από τον Μάιο του 2019 έχει εκδώσει οδηγό για την μετάβαση στην νέα έκδοση. Ενδιαφέρον έχουν οι οδηγίες για την πρόληψη της απάτης στα τρόφιμα.
Πρόληψη Food Fraud – Συστάσεις
Για την εφαρμογή των απαιτήσεων του ISO22000 σχετικά με την πρόληψη του Food Fraud, το FSSC συστήνει τον ακόλουθο τρόπο εργασίας:
1) Δημιουργία ομάδας για την μείωση του Food Fraud,
2) Διεξαγωγή αξιολόγησης ευπάθειας του Food Fraud (FFVA) προσδιορίζοντας τα πιθανά τρωτά σημεία,
3) Καθορίστε τα σημαντικά τρωτά σημεία,
4) Προσδιορισμός και επιλογή των ανάλογων μέτρων ελέγχου για τα σημαντικά τρωτά σημεία,
5) Τεκμηριώστε την αξιολόγηση ευπάθειας, τα μέτρα ελέγχου, την επαλήθευση και τις διαδικασίες διαχείρισης περιστατικού στο σχέδιο πρόληψης του Food Fraud που υποστηρίζεται από το Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων,
6) Αναπτύξτε μια αποτελεσματική στρατηγική κατάρτισης και επικοινωνίας και εφαρμόστε το Σχέδιο πρόληψης του Food Fraud.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι κάθε ευπάθεια που εντοπίζεται ΔΕΝ θα προσδιορίζεται αυτόματα ως σημαντική και ΔΕΝ θα απαιτείται αυτόματα να αντιμετωπιστεί με ένα μέτρο ελέγχου. Είναι σημαντικό να εντοπιστούν όσο το δυνατόν περισσότερα τρωτά σημεία ώστε να μπορούν να εκτιμηθούν. Για παράδειγμα, το κρέας αλόγου στο βόειο κρέας δεν θεωρήθηκε αρχικά ως ευπάθεια που απαιτούσε μέτρο ελέγχου. Μετά από σοβαρά περιστατικά, η εκτίμηση ευπάθειας μπορεί να καθορίσει ότι αυτό είναι σημαντικό με τέτοιο τρόπο ώστε να απαιτείται ένα μέτρο ελέγχου.
FSSC Tip 1. Κατά τη διεξαγωγή ενός FFVA πρέπει να λαμβάνονται υπόψη πολλοί παράγοντες, όπως:
- Οικονομική ευπάθεια (πόσο οικονομικά ελκυστική είναι η απάτη),
- Ιστορικά δεδομένα (έχει συμβεί),
- Ανιχνευσιμότητα (π.χ. πόσο εύκολο είναι να ανιχνευθεί, υπάρχει συστηματικός έλεγχος),
- Πρόσβαση σε πρώτες ύλες, υλικά συσκευασίας και τελικά προϊόντα στην αλυσίδα εφοδιασμού,
- Σχέση με τον προμηθευτή (π.χ. μακροχρόνια σχέση ή άμεση αγορά),
- Πιστοποίηση μέσω ανεξάρτητου συγκεκριμένου συστήματος ελέγχου για απάτη και αυθεντικότητα,
- Πολυπλοκότητα της αλυσίδας εφοδιασμού (π.χ. μήκος, προέλευση και όπου το προϊόν έχει αλλάξει/υποστεί ουσιαστική επεξεργασία).
Η χαρτογράφηση της αλυσίδας εφοδιασμού που περιλαμβάνει παράγοντες όπως κοινωνικοοικονομικά, συμπεριφορικά, γεωπολιτικά και ιστορικά δεδομένα μπορεί να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για χρήση. Πολύ συχνά, η πρόληψη της απάτης σε τρόφιμα πρέπει να αντιμετωπίζεται σε επίπεδο επιχειρηματικής οργάνωσης και όχι μόνο σε επίπεδο εγκάτάστασης.
Το κλειδί για την αξιολόγηση των τρωτών σημείων είναι: «σκέψου σαν εγκληματίας».
Κατά τη διεξαγωγή του FFVA, επιτρέπεται η ομαδοποίηση πρώτων υλών για αρχή (π.χ., παρόμοιες πρώτες ύλες ή παρόμοια τελικά προϊόντα). Όταν εντοπίζονται σημαντικοί κίνδυνοι μέσα σε έναν όμιλο, μπορεί να απαιτείται πιο εμπεριστατωμένη ανάλυση.
FSSC Tip 2. Κατά τον καθορισμό μιας στρατηγικής πρόληψης, τα πιθανά τρωτά σημεία που προσδιορίζονται στο σημείο 1 αξιολογούνται για ως προς τη σημαντικότητά τους. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένας πίνακας επικινδυνότητας παρόμοιος με τον HACCP (π.χ. Πιθανότητα εμφάνισης x Ένταση). Το περιθώριο κέρδους είναι ένας σημαντικός παράγοντας πιθανότητας εμφάνισης μια απάτης. Θα αναπτυχθεί και θα τεκμηριωθεί μια στρατηγική πρόληψης για τους σημαντικούς κινδύνους.
FSSC Tip 3. Το σχέδιο υποστηρίζεται από το Σύστημα Διαχείρισης της Ασφάλειας των Τροφίμων (FSMS) του οργανισμού για όλα τα προϊόντα του, πράγμα που σημαίνει ότι περιέχει στοιχεία συστήματος όπως εκπαίδευση, εσωτερικούς ελέγχους, ανασκόπηση της διοίκησης κ.λπ. καθώς και μέτρα επιχειρησιακού ελέγχου, δραστηριότητες επαλήθευσης, διορθώσεις και διορθωτικές ενέργειες, ευθύνες, τήρηση αρχείων, δραστηριότητες επαλήθευσης, συνεχής βελτίωση. Παραδείγματα δραστηριοτήτων επαλήθευσης μπορεί να είναι η επαλήθευση προέλευσης/ετικέτας, δοκιμές, έλεγχοι προμηθευτών, διαχείριση προδιαγραφών. Επιπλέον, το FSMS πρέπει επίσης να συμπεριλάβει το στοιχείο πρόληψης του Food Fraud, π.χ. πολιτικές, εσωτερικούς ελέγχους, αναθεώρηση της διοίκησης κλπ.
ΕΙΔΗ ΑΠΑΤΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ – ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
(PWC1; Spink, Fortin et al2)
| GFSI (1) τύπος Food Fraud |
Ορισμός από SSAFE (2) | Παραδείγματα από GFSI FFTT (3) | Γενικός τύπος Food Fraud |
| Dilution (διάλυση / αραίωση) | Η διαδικασία της ανάμιξης ενός υγρού συστατικού υψηλής αξίας με ένα υγρό χαμηλότερης αξίας. | • Εμποτισμένα προϊόντα χρησιμοποιώντας μη πόσιμο / μη ασφαλές νερό. • Ελαιόλαδο αραιωμένο με δυνητικά τοξικό έλαιο δέντρων τσαγιού. |
Νόθευση |
| Substitution (υποκατάσταση / αντικατάσταση) | Η διαδικασία αντικατάστασης ενός συστατικού ή μέρους του το προϊόν υψηλής αξίας με άλλο συστατικό ή μέρος του προϊόντος χαμηλότερης αξίας. | • Ηλιέλαιο μερικώς υποκατεστημένο με ορυκτέλαιο. • Υδρολυμένη μη βρώσιμη πρωτεΐνη στο γάλα. |
Νόθευση / Παραποίηση |
| Concealment (απόκρυψη) | Η διαδικασία απόκρυψης της χαμηλής ποιότητας ενός συστατικού ή ενός προϊόντος τροφίμων. | • Πουλερικά με ένεση ορμονών για την απόκρυψη ασθενειών. • Επιβλαβής χρωματισμός τροφίμων που εφαρμόζεται σε φρέσκα φρούτα για να καλύψει ελαττώματα. |
Νόθευση / Παραποίηση |
| Unapproved enhancements (Μη εγκεκριμένες βελτιώσεις) | Η διαδικασία προσθήκης άγνωστων και αδήλωτων υλικών στα προϊόντα τροφίμων προκειμένου να ενισχυθούν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους. | • Μελαμίνη που προστίθεται για να ενισχύσει του πρωτεϊνικού προφίλ. • Χρήση μη εξουσιοδοτημένων προσθέτων (χρωστικές Sudan σε μπαχαρικά). |
Νόθευση / Παραποίηση |
| Mislabeling (Λανθασμένη επισήμανση) | Η διαδικασία τοποθέτησης ψευδών ισχυρισμών στις συσκευασίες για οικονομικό όφελος. | • Λήξη, προέλευση (μη ασφαλής προέλευση). • Τοξικός ιαπωνικός γλυκάνισος με ετικέτα ως κινέζικος αστεροειδής γλυκάνισος. • Λανθασμένη ή ελλειπής επισήμανση ανακυκλωμένου μαγειρικού λαδιού. |
Παραποίηση |
| Grey market production/ theft/diversion (Προϊόντα «γκρίζας αγοράς» / κλοπή / εκτροπή) |
Εκτός πεδίου εργαλείου SSAFE | • Πώληση πλεονάζοντος αδήλωτου προϊόντος | Υπεξαίρεση / Κλοπή |
| Counterfeiting (Απομίμηση) | Η διαδικασία αντιγραφής της επωνυμίας, της ιδέας συσκευασίας, της συνταγής, της μεθόδου επεξεργασίας κ.λπ. των τροφίμων για οικονομικό όφελος. | • Πλαστά αντίγραφα δημοφιλών τροφίμων που δεν παράγονται από την ”μητρική” εταιρία. | Απομίμηση |
| Σημειώσεις: | |||
1) PWC: https://www.pwc.com/gx/en/services/food-supply-integrity-services/assets/pwc-food-fraud-vulnerability-assessment-and-mitigation-november.pdf
2) Spink, Fortin et al. Chimia International Journal for Chemistry, vol 70, Nr 5, 2016 p 320-328: http://www.ingentaconnect.com/content/scs/chimia/2016/00000070/00000005/art00002#
Πηγή: https://www.fssc22000.com/wp-content/uploads/2021/06/Guidance_Food-Fraud-Mitigation_Version-5_19.0528.pdf
Δείτε επίσης:
Ακτίνες Χ: χρήση για την ζύγιση προϊόντων με απίστευτες δυνατότητες
Χρώμα τροφίμων: Πόσο σημαντικό είναι;
Μείωση των τροφιμογενών ασθενειών λόγω της πανδημίας
Salmonella Coeln: 30 κρούσματα στη Σουηδία
Εστίαση: Έκαναν μέτρια κριτική στο Google και ο ιδιοκτήτης τους… την είπε για την ερωτική τους ζωή!
Δωρεάν εφαρμογή λογισμικού για την αξιολόγηση χημικών κινδύνων. QSAR TOOLBOX
Οι καλύτερες βελγικές σοκολάτες είναι… ελληνικές!
Weetabix: Η «μάχη» του μπισκότου στο Twitter
Η βρετανική κυβέρνηση σώζει τη βιομηχανία κρέατος που κινδυνεύει λόγω έλλειψης CO2
Βούτυρο Maître d’Hôtel: Πώς να φτιάξετε αρωματικό βούτυρο
Ακολουθήστε το Cibum 
